OCHOTNICZA STRAŻ POŻARNA W ŁOPUSZCE WIELKIEJ 1909 - 2009 RYS HISTORYCZNY
Powołanie Ochotniczej Straży Pożarnej w Łopuszce Wielkiej wyniknęło z potrzeb społecznych wsi. W 1909 roku OSP została utworzona jako organizacja patriotyczno-narodowa, która niosła pomoc w razie nieszczęścia. Zasadniczym celem jej działalności w okresie zaboru austriackiego były sprawy wyzwolenia narodowego i społecznego. Głównym założycielem organizacji był kierownik Szkoły Podstawowej w Łopuszce Wielkiej Rudolf Rembisz, który udzielał także wielu porad z zakresu pielęgnacji sadów, szczepienia drzew owocowych oraz pszczelarstwa. Był on również założycielem kółka rolniczego i orkiestry dętej. Jednak bezpośrednim powodem i bodźcem do utworzenia OSP były groźne pożary w zdecydowanej większości drewnianych i krytych słomą budynków, które łatwo zajmowały się ogniem. Szczególnie w upalne lata stanowiło to ogromne zagrożenie pożarowe. Aby zapobiec przenoszeniu się ognia na sąsiednie zagrody obsadzano je wysoko rosnącymi drzewami.W latach 1910-1913 ze składek mieszkańców wsi zakupiono pierwszy sprzęt strażacki: sikawkę ręczną, kilka odcinków węży, dwukołowy beczkowóz konny oraz syrenę alarmową. Był on przechowywany w szopie obok domu Jana Kukułki (obecnie Anny Stadnickiej). W 1913 roku powstała orkiestra dęta, której głównymi założycielami byli Rudolf Rembisz i Walenty Kukułka. Jej pierwsi członkowie to: rodzina Kukułów, Jan Zięba, Stanisław Hałys, Andrzej Futoma, Florian Malik, Ignacy Pawłowski, Andrzej Zięba, Piotr Hałys, Wojciech Hałys, Piotr Skóra oraz Marcin Zając, którzy zakupili instrumenty za własne pieniądze (wpłacano po 50 koron austriackich). Pierwszym kapelmistrzem został Wójcik a następnie Bochenek z Dynowa. Lekcje prowadzone były w prywatnych domach. Zorganizowanie orkiestry w Łopuszce Wielkiej było wielkim wydarzeniem oraz sygnałem dla okolicznych wsi do tworzenia własnych zespołów w celu podnoszenia kultury na wsi.Gdy wybuchła I wojna światowa, członkowie OSP zostali latem 1914 roku wcieleni do wojska przez władze austriackie. W czasie działań wojennych kilku z nich zginęło. Koniec I wojny światowej w 1918 roku przyniósł Polsce odzyskanie niepodległości. W Łopuszce Wielkiej nastąpiło ożywienie organizacji. W okresie od 1919 do 1930 roku funkcję Komendanta pełnili: Roman Otaniel, Ignacy Pawłowski oraz Antoni Bochnak. Roman Otaniel był pracownikiem Komendy Powiatowej w Przeworsku, przyjeżdżającym prowadzić szkolenia. W 1920 roku jednostka OSP przy pomocy mieszkańców wybudowała pamiątkowy pomnik św. Floriana - patrona strażaków, który do chwili obecnej otoczony jest troskliwą opieką członków naszej organizacji.Wybuch wojny w 1939 roku sparaliżował działalność jednostki i orkiestry. Część członków straży zostało zmobilizowanych i brało udział w walkach w obronie ojczyzny, zaś ci, którzy pozostali nieśli pomoc potrzebującym oraz prowadzili konspiracyjną walkę z wrogiem w organizacjach ruchu oporu: współpracowali z Armią Krajową pełniąc specjalne warty pożarowe jak również ostrzegali ludność przed zagrożeniem. W marcu 1942 roku, AK zorganizowała atak na magazyn broni znajdujący się w Nienadowej. Kilka furmanek było konwojowanych przez członków OSP pełniących nocną wartę przez Łopuszkę Wielką i Siedleczkę w kierunku Markowej. W czasie śledztwa prowadzonego przez gestapo żaden z przesłuchiwanych strażaków nie zdradził informacji o pomocy, której udzielili AK. 6 marca 1943 roku zapisał się tragicznym wydarzeniem w historii Łopuszki Wielkiej. Tego dnia gestapowcy dokonali zbiorowego mordu na osiemnastu rodakach naszej wsi, w tym również na członkach straży. Egzekucja została przeprowadzona obok stodoły Józefa Lewandowskiego. Naocznym świadkiem mordu był ks. proboszcz Wojciech Wyskida. Rozstrzelani zostali: Władysław Bawor, Zofia Futoma, Marcin Szumierz, Antoni Hałys, Józef Słonina, Józef Kołodziejczyk, Edward Hałys, Józef Zięba, Stanisław Kołodziejczyk, Antoni Zięba, Józef Jasiecki, Piotr Mołoń, Władysław Zięba, Bronisław Malik, Rozalia Norek, Maria Futoma, Wiktoria Futoma oraz Wiktoria Słonina.Spośród wyżej wymienionych, członkami OSP byli: Antoni Hałys, Józef Słonina, Stanisław Kowalczyk, Władysław Zięba i Józef DziaduśPo zakończeniu wojny ożywiła się działalność zarówno OSP jak i orkiestry dętej. Od 1945 do 1952 roku obowiązki Komendanta pełnił Józef Mołoń a skład organizacji był następujący: Józef Rączka, Stanisław Zięba, Jan Słonina, Andrzej Pilch, Jan Szumierz, Tadeusz Czepiel, Józef Lechowicz, Jan Kubicki, Michał Skóra, Stanisław Pilch, Roman Olech, Antoni Wiśniowski, Jan Lewandowski, Kazimierz Futoma, Aleksander Pilch i Stanisław Tkacz.Po październiku 1956 roku nastąpiło odrodzenie Ochotniczych Straży Pożarnych. W grudniu tego roku miał miejsce Krajowy Zjazd Ochotniczych Straży Pożarnych jako stowarzyszeń oraz nastąpiło uchwalenie Statutu Związku. W 1957 roku w naszej jednostce odbyło się zebranie członków, podczas którego wybrano nowe władze. Pierwszym Prezesem OSP mianowany został Kierownik Szkoły Podstawowej Kazimierz Jakubowski a Naczelnikiem Jan Hałys. WIĘCEJ INFORMACJI O HISTORII OCHOTNICZEJ STRAŻY POŻARNEJ W ŁOPUSZCE WIELKIEJ NA STRONIE:
ZRÓDŁO INFORMACJI:
http://www.lopuszka.osp.org.pl/index.php?pid=9